Η τηλεμετρία ως τεχνικός όρος υφίσταται από παλιά, και χρησιμοποιήθηκε πολύ από τότε που άρχισε να αξιοποιείται ο ηλεκτρισμός και ο ηλεκτρομαγνητισμός ως μέσο μετάδοσης πληροφοριών. Ειδικά για την βιομηχανία παραγωγής προϊόντων πολλοί κατασκευαστές προσπάθησαν να κρατήσουν κλειστή την τηλεμετρία δημιουργώντας δικά τους πρωτόκολλα επικοινωνίας και κλειδωμένες συσκευές. Σήμερα, η επανάσταση στην τηλεμετρία έχει ήδη συμβεί, μία η παγκοσμιοποίηση των δικτύων επικοινωνίας, μία η δραματική πτώση στο κόστος κατασκευής και διάθεσης τσιπ και ηλεκτρονικών πλακετών, έχουν φέρει στα χέρια και του πιο αδαή τηλεμετρικές συσκευές. Π.χ. τηλεφωνικές συσκευές, συσκευές παρακολούθησης ύπνου, συσκευές μέτρησης θερμοκρασίας - υγρασίας χώρου, ζυγαριές παρακολούθησης σωματικού βάρους, συσκευές μέτρησης παραγώμενης - καταναλισκώμενης ενέργειας και πληθώρα άλλων συσκευών που φέρουν επάνω τους τεράστια ποικιλία αισθητήρων μέτρησης (ψυγεία, air condition, τηλεοράσεις, κάμερες, λάμπες, μπρίζες κλπ). Οι συσκευές αυτές υπάρχει η εμπορική τάση να ονομάζονται έξυπνες (smart, προφανώς διότι πέρα από την μέτρηση έχουν την ικανότητα και να σκεφτούν λογικά). Ο αρχικός σκοπός τους όμως δεν αλλάζει, είναι η μέτρηση και η τηλεμετάδοση ή τηλεεπικοινωνία της μέτρησης ή του αποτελέσματος της σκέψης τους προς τον ιδιοκτήτη τους.
Η αρχή της επανάστασης
Η επανάσταση ξεκίνησε το 2014 όταν στην αγορά εμφανίστηκε ένα κινέζικο μικροτσίπ με την ικανότητα να διενεργεί συνδέσεις WIFI. Πρόκειται για το ESP8266. Την εποχή εκείνη η τεκμηρίωση που συνόδευε το μικροτσίπ ήταν ανεπαρκής και μόνο στην κινέζικη γλώσσα. Η ικανότητα όμως για WIFI σύνδεση και η ύπαρξη αρκετής μνήμης για εγκατάσταση κώδικα διαχείρισης της λειτουργίας του τράβηξε το παγκόσμιο ενδιαφέρον των προγραμματιστών. Σήμερα, το μικροτσιπ χρησιμοποιείται σε πολλές γνωστές έξυπνες συσκευές και η τεκμηρίωσή του έχει αναληφθεί από πολλές ανεξάρτητες ομάδες προγραμματιστών ανοιχτού κώδικα (ESPEASY, TASMOTA, ESPHOME, ESPURNA κλπ). Με απλά λόγια, αυτό το τσιπάκι κάνει παπάδες όμως οι συσκευές στις οποίες είναι εγκατεστημένο αξιοποιούν μικρό ποσοστό των ικανοτήτων του.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι κινέζικες συσκευές SONOFF, οι οποίες χρησιμοποιούνται κυρίως για να δίνουν την δυνατότητα στον χρήστη να ανοιγοκλείνει ηλεκτρικές συσκευές χρησιμοποιώντας το κινητό του τηλέφωνο. Τα μειονεκτήματα αυτών των συσκευών είναι ότι δεν αξιοποιούν στο έπακρο τις δυνατότητες του μικροτσίπ ESP8266 από την μία και από την άλλη εξαρτούν τον χρήστη να χρησιμοποιεί το προϊόν τους αποκλειστικά μόνο μέσω της εφαρμογής τους για κινητά (android) και μέσω του κινέζικου σέρβερ τους.
Αν θελήσεις όμως να λάβεις δεδομένα στον υπολογιστή σου ή να διατηρείς ιστορικό μετρήσεων και τις απεικονίζεις σε διαγράμματα ή θελήσεις να φτιάξεις την δική σου λογική αυτοματισμών - αυτόματων αποφάσεων, ο κινέζος δεν στο επιτρέπει. Σου λέει, " προκειμένου να αξιοποιήσεις την λειτουργικότητα της συσκευής που αγόρασες, όπως την έχω προγραμματίσει, πήγαινε να γραφτείς στην κινέζικη ιστοσελίδα μου από τον υπολογιστή σου, λάβε username και password, κατέβασε στο κινητό σου την εφαρμογή μου, κάνε εισαγωγή με τα διαπιστευτήρια που σου έδωσα, ανίχνευσε την συσκευή και όρισε τα στοιχεία του δικού σου WIFI. Από εκεί και μετά η συσκευή θα είναι σε συνεχή επαφή με τον κινέζικο σέρβερ μου και ο χειρισμός της θα γίνεται από αυτόν άσχετα αν φαίνεται ότι γίνεται από το κινητό σου". Δηλαδή στην προκειμένη περίπτωση έχουμε εφαρμογή - χρήση κλειστής κινέζικης τηλεμετρίας.
Η επανάσταση του ανοιχτού κώδικα
Σήμερα, αρχές του καλοκαιριού του 2020, η επανάσταση του ανοιχτού κώδικα έχει ωριμάσει αρκετά και απελευθέρωσε τις πλήρεις δυνατότητες των συσκευών SONOFF (προφανώς και άλλων συσκευών άλλων κατασκευαστών). Ως παράδειγμα, αναφερόμαστε σε ένα πολύ συγκεκριμένο μοντέλο, το SONOFF th16, το οποίο μπορεί να συνδεθεί με αισθητήρες θερμοκρασίας - υγρασίας. Με την εισαγωγή του ανοιχτού κώδικα στην μνήμη της συσκευής, η συσκευή δίνει την δυνατότητα στον χρήστη να την παραμετροποιήσει σε τέτοιο βαθμό όπου κυριολεκτικά μοναδικό εμπόδιο είναι η φαντασία και οι γνώσεις του ίδιου του χρήστη. Ενδεικτικά αναφέρουμε τις εξής δυνατότητες:
- πλήρης αναφορά της κατάστασης μνήμης και των προγραμμάτων που τρέχουν σε αυτή
- παραμετροποίηση 2 δικτύων WIFI
- παραμετροποίηση 3 τοπικών ή απομακρυσμένων βάσεων δεδομένων
- για κάθε βάση δεδομένων δίνεται η δυνατότητα επιλογής μεταξύ 10 διαφορετικών επιλογών (Domoticz, ThingSpeak, Home Assistant κλπ)
- παραμετροποίηση των ψηφιακών εισόδων - εξόδων της πλακέτας
- παραμετροποίηση φυσικών ή βοηθητικών αισθητήρων μέτρησης
- παραμετροποίηση 4 θέσεων μνήμης με ειδική γλώσσα προγραμματισμού (κατασκευή λογικής σκέψης, λήψη απόφασης και ανάδρασης)
- παραμετροποίηση μέχρι 3 mail servers
- παραμετροποίηση NTP server
- παραμετροποίηση syslog server
Ήδη όλες αυτές οι δυνατότητες είναι πολλές και στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν χρειάζεται να χρησιμοποιηθούν μαζί ταυτόχρονα. Σε επόμενο άρθρο μας θα δείξουμε πως χρησιμοποιούμε αυτη την συσκευή και τον ανοιχτό κώδικα στις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν το HACCP για την καταγραφή της θερμοκρασίας ή και της υγρασίας.
.
Διάβασε επίσης:.
Η Kemioteko Engineering δημιουργήθηκε ως απόσταγμα εμπειριών 14 ετών στην αδειοδότηση, κατασκευή και λειτουργία δημόσιων τεχνικών έργων και 8 ετών στο ελεύθερο επάγγελμα του μελετητή μηχανικού με εξειδίκευση στην αδειοδότηση και λειτουργία επιχειρήσεων. Αποστολή της Kemioteko Engineering - Χατζηλιόντος Ι. Χριστόδουλος είναι η δημιουργία πελατών, οπαδών της, βαθειά ικανοποιημένων, που θέλουν να κάνουν διαχρονικά τα σωστά πράγματα με τους κατάλληλους συνεργάτες.
Μητρώο Αξιολογητών ΓΓΕΤ- No 14856/95711/08-06-17
