Διαφανείς επιφάνειες που χαρακτηρίζονται «άμεσου ηλιακού κέρδους» σύμφωνα με την Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 20701-1 καταγράφονται ΜΟΝΟ στα παθητικά ηλιακά συστήματα, πίνακας 10.1. Διαφανείς επιφάνειες που χαρακτηρίζονται «έμμεσου ηλιακού κέρδους» και περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, νότια υαλοστάσια σε μικρή απόσταση από τοίχο θερμικής μάζας χωρίς θερμοσιφωνική ροή, χωρίς θυρίδες αερισμού) συμπαγούς κατασκευής, ή τοίχο Trombe, δεν λαμβάνονται υπόψη. Τα στοιχεία «έμμεσου ηλιακού κέρδους» δεν λαμβάνονται προς το παρόν υπόψη στους υπολογισμούς. Προς το παρόν, σύμφωνα με την Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 20701-1, στην περίπτωση που ένα κτήριο διαθέτει τοίχο Τrombe ή/και τοίχο θερμικής μάζας, στους υπολογισμούς η επιφάνεια του Π.Η.Σ. λαμβάνεται ως μια συμβατική αδιαφανής επιφάνεια, με συντελεστή θερμοπερατότητας U [W/(m²K)] ίσο με το μισό του μέγιστου επιτρεπτού για την αντίστοιχη θερμική ζώνη. Τα υπόλοιπα τεχνικά χαρακτηριστικά, π.χ. οι συντελεστές σκίασης, η απορροφητικότητα και ο συντελεστής εκπομπής στη θερμική ακτινοβολία, λαμβάνονται όπως στις αδιαφανείς επιφάνειες του κτηρίου αναφοράς.
- Πίνακας 9.1 Αδιαφανείς επιφάνειες
- Πίνακας 9.2 Διαφανείς επιφάνειες
- Πίνακας 11.3+11.4. Κεντρικές Κλιματιστικές Μονάδες (ΚΚΜ) - Συστήματα μηχανικού αερισμού / εξαερισμού
- Πίνακας 13. Συστήματα φωτισμού
Πίνακας 9.2 Διαφανείς επιφάνειες:
Πίνακας 9.2α. Δομικά στοιχεία σε επαφή με το εξωτερικό περιβάλλον: α/α στοιχείου. Καταγράφεται ο αύξων αριθμός του δομικού στοιχείου (παράθυρα, γυάλινες προσόψεις, φεγγίτες κ.ά.). Δεν απαιτείται κατά την ηλεκτρονική καταχώρηση, αλλά χρησιμοποιείται στο έντυπο της έκθεσης για την καλύτερη οργάνωση των συλλεγόμενων πληροφοριών. Τύπος / περιγραφή: Καταγράφεται ο τύπος του δομικού στοιχείου (ανοιγόμενο κούφωμα, μη ανοιγόμενο κούφωμα, ανοιγόμενη πρόσοψη, μη ανοιγόμενη πρόσοψη) και μια σύντομη περιγραφή. Προσανατολισμός (°): Καταγράφεται ο προσανατολισμός του δομικού στοιχείου. Για παράδειγμα, σε επιφάνεια με προσανατολισμό προς το βορρά η τιμή είναι 0°, προς την ανατολή 90°, προς το νότο 180° και προς τη δύση 270°. Κλίση (°): Καταγράφεται η κλίση του δομικού στοιχείου, μετρούμενη μεταξύ της καθέτου στην επιφάνεια και της κατακόρυφου (ζενίθ περιοχής). Ένα κατακόρυφο άνοιγμα έχει κλίση 90°, ένας φεγγίτης σε μια επίπεδη οροφή 0°. Διαστάσεις κατακόρυφων στοιχείων: Καταγράφεται το πλάτος (m) της διαφανούς επιφάνειας του ανοίγματος. Διαστάσεις στοιχείων οροφής: Καταγράφεται το εμβαδό (m²) της περιοχής που βρίσκεται κάτω από το στοιχείο και εκτείνεται 1,5 m πέρα από τα όρια της προβολής του. Δεν απαιτούνται (διαστάσεις κατακόρυφων στοιχείων, διαστάσεις στοιχείων οροφής) κατά την ηλεκτρονική καταχώρηση, αλλά χρησιμοποιούνται για τον καθορισμό της περιοχής φυσικού φωτισμού, σύμφωνα με την Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 20701-1. Εμβαδό (m²): Καταγράφεται το συνολικό εμβαδό της διαφανούς επιφάνειας, συμπεριλαμβανομένου και του πλαισίου. Τύπος πλαισίου: Καταγράφεται ο τύπος του πλαισίου: Μεταλλικό πλαίσιο χωρίς θερμοδιακοπή (θ.δ.), μεταλλικό πλαίσιο με θερμοδιακοπή 12 mm, μεταλλικό πλαίσιο με θερμοδιακοπή 24 mm, συνθετικό πλαίσιο, ξύλινο πλαίσιο. Ποσοστό πλαισίου (%): Καταγράφεται το ποσοστό του πλαισίου επί του κουφώματος. Τύπος υαλοπίνακα: Καταγράφεται το υλικό του υαλοπίνακα: Μονός υαλοπίνακας, δίδυμος υαλοπίνακας με διάκενο 12 mm αέρα, δίδυμος έγχρωμος υαλοπίνακας με διάκενο 12 mm αέρα, δίδυμος υαλοπίνακας με διάκενο 6 mm, δίδυμος έγχρωμος υαλοπίνακας με διάκενο 6 mm αέρα, δίδυμος υαλοπίνακας με διάκενο 12 mm αέρα και με επίστρωση μεμβράνης χαμηλής εκπεμπτικότητας, δίδυμος υαλοπίνακας με διάκενο 6 mm αέρα και με επίστρωση μεμβράνης χαμηλής εκπεμπτικότητας, διπλό παράθυρο. Κούφωμα με εξωτερικά προστατευτικά φύλλα: Καταγράφεται το εμβαδόν των κουφωμάτων με εξωτερικά προστατευτικά φύλλα (ρολά / εξώφυλλα). Τα χαρακτηριστικά των εξωτερικών προστατευτικών φύλλων λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό του διορθωμένου συντελεστή θερμοπερατότητας κουφώματος για χρήση εξωτερικών προστατευτικών φύλλων, σύμφωνα με την Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 20701-2. Συντελεστής θερμοπερατότητας κουφωμάτων, U [W/(m²·K)]: Καταγράφεται ο συνολικός συντελεστής θερμοπερατότητας του κουφώματος (για τον υαλοπίνακα μαζί με το πλαίσιο του κουφώματος χωρίς εξωτερικά προστατευτικά φύλλα / με χρήση ρολών, ανεξαρτήτως της αεροστεγανότητας των ρολών / με χρήση εξώφυλλων, αδιαφόρως της αεροστεγανότητάς τους), σύμφωνα με τις τυπικές τιμές από την ενότητα 3.2.3.6 της Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 20701-1. Κατά την ηλεκτρονική καταχώρηση τα πεδία για τον τύπο πλαισίου, το ποσοστό πλαισίου και τον τύπο υαλοπίνακα εισάγονται στο πεδίο «τύπος ανοίγματος» και καθορίζουν το συντελεστή θερμοπερατότητας του δομικού στοιχείου, σύμφωνα με τις τυπικές τιμές από την Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 20701-1. Σε περίπτωση που υπάρχει πιστοποιητικό από αναγνωρισμένο φορέα σχετικά με το U του δομικού στοιχείου, καταγράφεται η περιγραφή του τύπου ανοίγματος και η συγκεκριμένη τιμή για τον συντελεστή θερμοπερατότητας. Διαπερατότητα: Καταγράφεται ο συντελεστής διαπερατότητας στην ηλιακή ακτινοβολία της διαφανούς επιφάνειας, όπως προκύπτει από τις προδιαγραφές του κατασκευαστή ή σύμφωνα με τις τυπικές τιμές από την Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 20701-1. Κατά την ηλεκτρονική καταχώρηση τα πεδία για το ποσοστό πλαισίου και τον τύπο υαλοπίνακα καθορίζουν τον συντελεστή διαπερατότητας του δομικού στοιχείου, σύμφωνα με τις τυπικές τιμές από την Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 20701-1. Σε διαφορετική περίπτωση, εισάγεται η τιμή για τον συντελεστή διαπερατότητας. Γωνία θέασης εμποδίου α (°): Καταγράφεται η γωνία θέασης του εμποδίου σύμφωνα με τον ορισμό που παρουσιάζεται αναλυτικά στην Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 20701-1. Δεν απαιτείται κατά την ηλεκτρονική καταχώρηση, αλλά χρησιμοποιείται για τον καθορισμό του συντελεστή σκίασης από τον ορίζοντα. Συντελεστής σκίασης ορίζοντας: Καταγράφεται ο μερικός συντελεστής σκίασης από τον ορίζοντα, λαμβάνοντας υπόψη τη σκίαση από τον περιβάλλοντα χώρο του κτηρίου, λόγω φυσικών εμποδίων (π.χ. λόφων) ή τεχνητών εμποδίων (π.χ. υψηλών γειτονικών κτηρίων), κατά τη χειμερινή και τη θερινή περίοδο, σύμφωνα με τις τιμές του σχετικού πίνακα της Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 20701-1 και βάσει του προσανατολισμού του κουφώματος και της γωνίας θέασης του εμποδίου α. Σε περίπτωση ελεύθερου ορίζοντα, ο συντελεστής ισούται με τη μονάδα (1), ενώ για πλήρη σκίαση ισούται με το μηδέν (0). Γωνία προβόλου / τέντας / περσίδων β (°): Καταγράφεται η γωνία προβόλου ή τέντας ή περσίδων σύμφωνα με τον ορισμό που παρουσιάζεται αναλυτικά στην Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 20701-1. Δεν απαιτείται κατά την ηλεκτρονική καταχώρηση, αλλά χρησιμοποιείται για τον καθορισμό του συντελεστή σκίασης από προβόλους ή τέντες ή περσίδες. Συντελεστής σκίασης - πρόβολοι / τέντες / περσίδες. Καταγράφεται ο μερικός συντελεστής σκίασης από τα οριζόντια σταθερά εξωτερικά σκίαστρα (προβόλους σκέπαστρα ανοιγμάτων, προεξοχές, εξώστες κ.ά.) κατά τη χειμερινή και τη θερινή περίοδο, σύμφωνα με τις τιμές του σχετικού πίνακα της Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 20701-1 και βάσει του προσανατολισμού και της γωνίας θέασης β του σκιάστρου. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει οριζόντια προεξοχή, ο συντελεστής ισούται με τη μονάδα (1), ενώ για πλήρη σκίαση ισούται με το μηδέν (0). Σε περίπτωση εξωτερικού κινητού σκιάστρου, για παράδειγμα τέντας και εξωτερικών περσίδων, η γωνία σκιάστρου και ο συντελεστής σκίασης κατά τη θερινή περίοδο, προσδιορίζονται σύμφωνα με την Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 20701-1 και καταγράφονται στη θέση των ανωτέρω. Γωνία πλευρικής προεξοχής γ (°). Καταγράφεται η γωνία της αριστερής και της δεξιάς πλευρικής προεξοχής σύμφωνα με τον ορισμό που παρουσιάζεται αναλυτικά στην Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 20701-1. Δεν απαιτείται κατά την ηλεκτρονική καταχώρηση, αλλά χρησιμοποιείται για τον καθορισμό του συντελεστή σκίασης από πλευρικές προεξοχές. Συντελεστής σκίασης - πλευρικές προεξοχές: Καταγράφεται ο μερικός συντελεστής σκίασης από τα πλευρικά κατακόρυφα σταθερά εξωτερικά σκίαστρα (πτερύγια, πλευρικές εσοχές ή εξοχές ανοιγμάτων κ.ά.) κατά τη χειμερινή και τη θερινή περίοδο, σύμφωνα με τις τιμές του σχετικού πίνακα της Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 20701-1 και βάσει του προσανατολισμού και της γωνίας θέασης γ του σκιάστρου. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει πλευρική προεξοχή, ο συντελεστής ισούται με τη μονάδα (1), ενώ για πλήρη σκίαση ισούται με το μηδέν (0). Ο ορισμός των διαφανών επιφανειών γίνεται σε σχέση με τον προσδιορισμό των συντελεστών σκίασης και των αντίστοιχων γωνιών σύμφωνα με την Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 20701-1. Κόστος (€/m²). Καταγράφεται το συνολικό κόστος επένδυσης (υλικών, εργασιών κ.τ.λ.) ανά m2 επιφάνειας από επεμβάσεις για εξοικονόμηση ενέργειας στο συγκεκριμένο δομικό στοιχείο (π.χ. αλλαγή κουφωμάτων, αλλαγή υαλοπινάκων, αεροστεγανότητα ανοιγμάτων, εξωτερική σκίαση κ.ά.). Το κόστος επέμβασης πρέπει να εισάγεται μόνο στην περίπτωση της διαμόρφωσης σεναρίων για επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας.
Πίνακας 9.2β. Δομικά στοιχεία σε επαφή με μη θερμαινόμενο χώρο ή ηλιακό χώρο: Συμπληρώνεται όπως ο πίνακας 9.2α, εάν υπάρχει «μη θερμαινόμενος χώρος» ή «ηλιακός χώρος».
4.2.3. Συντελεστής θερμοπερατότητας διαφανών επιφανειών: Ο συντελεστής θερμοπερατότητας ενός κουφώματος Uw εξαρτάται από το υλικό του πλαισίου, το σύστημα υαλοπινάκων που φέρει, το ποσοστό επιφανείας πλαισίου και υαλοπινάκων επί του κουφώματος και το μήκος της θερμογέφυρας που σχηματίζεται στα σημεία ένωσης της υάλωσης με το πλαίσιο. Συνεπώς, κουφώματα που αποτελούνται από τον ίδιο τύπο υαλοπίνακα και πλαισίου, αλλά είναι διαφορετικού μεγέθους μπορεί να έχουν διαφορετικό συντελεστή θερμοπερατότητας. Γι’ αυτό το λόγο συστήνεται να υπολογίζεται ο συντελεστής θερμοπερατότητας κάθε κουφώματος διαφορετικού μεγέθους ξεχωριστά. Στη μελέτη ενεργειακής απόδοσης ενός νέου ή ριζικώς ανακαινιζόμενου κτηρίου, ο υπολογισμός του Uw γίνεται με τον τρόπο που αναλύεται στην αναθεωρημένη τεχνική οδηγία «Θερμοφυσικές ιδιότητες δομικών υλικών και έλεγχος της θερμομονωτικής επάρκειας των κτηρίων». Για την ενεργειακή επιθεώρηση ο ενεργειακός επιθεωρητής πρέπει να προσδιορίσει το συντελεστή θερμοπερατότητας του κουφώματος με σχετική ακρίβεια, καθώς η επιρροή του στην τελική διαμόρφωση της ενεργειακής συμπεριφοράς του κτηρίου είναι ιδιαίτερα σημαντική. Στην περίπτωση που η επιθεώρηση αφορά σε κτήρια της 3ης και 4ης κατηγορίας, ο συντελεστής θερμοπερατότητας των κουφωμάτων λαμβάνεται ίσος με αυτόν που διατυπώνεται στη μελέτη ενεργειακής απόδοσης του κτηρίου, αφού ο επιθεωρητής ελέγξει την ποσότητα και τον τύπο των κουφωμάτων που τοποθετήθηκαν στο κτήριο, λαμβάνοντας υπόψη τις επιμετρήσεις των κουφωμάτων, τα δελτία αποστολής των κουφωμάτων, καθώς και τα πιστοποιητικά που τα συνοδεύουν. Στην περίπτωση που αυτό δεν είναι εφικτό (π.χ. λόγω απώλειας των σχετικών δικαιολογητικών), ο επιθεωρητής θα πρέπει να εκτιμήσει το συντελεστή θερμοπερατότητας των κουφωμάτων ακολουθώντας τη μεθοδολογία της αναθεωρημένης τεχνικής οδηγίας «Θερμοφυσικές ιδιότητες δομικών υλικών και έλεγχος της θερμομονωτικής επάρκειας των κτηρίων». Για τον υπολογισμό του συντελεστή θερμοπερατότητας του κουφώματος θα πρέπει να προσδιοριστούν η επιφάνεια και ο συντελεστής θερμοπερατότητας του πλαισίου και του υαλοπίνακα ανάλογα με τον τύπο τους, καθώς και η γραμμική θερμογέφυρα που σχηματίζεται κατά μήκος της ένωσης της υάλωσης με το πλαίσιο. Ο συντελεστής θερμοπερατότητας μονού κουφώματος υπολογίζεται από τη σχέση: 
[3.2.] όπου: Uw [W/(m²·K)] ο συντελεστής θερμοπερατότητας όλου του κουφώματος, Uf [W/(m²·K)] ο συντελεστής θερμοπερατότητας του πλαισίου του κουφώματος, Ug [W/(m²·K)] ο συντελεστής θερμοπερατότητας του υαλοπίνακα του κουφώματος (μονού, διπλού ή περισσότερων φύλλων), Αf [m²] η επιφάνεια του πλαισίου του κουφώματος, Αg [m²] η επιφάνεια του υαλοπίνακα του κουφώματος, lg [m] το μήκος της θερμογέφυρας του υαλοπίνακα του κουφώματος (περίμετρος του υαλοπίνακα), Ψg [W/(m·K)] ο συντελεστής γραμμικής θερμοπερατότητας του υαλοπίνακα του κουφώματος, Aw [m²] το εμβαδό επιφανείας του κουφώματος (Aw = Αf + Αg). Στην περίπτωση ύπαρξης επικαθήμενου ρολού σε ένα άνοιγμα, τότε στο συντελεστή θερμοπερατότητας του κουφώματος συνυπολογίζεται και η θερμοπερατότητα του κιβωτίου του ρολού με τον τρόπο που περιγράφεται στην ενότητα 3,2,3,4,
4.2.3.1. Συντελεστής θερμοπερατότητας υαλοπίνακα: Ο συντελεστής θερμοπερατότητας του υαλοπίνακα αναφέρεται με ακρίβεια στο πιστοποιητικό που συνοδεύει το προϊόν και προέρχεται από τον κατασκευαστή του. Κατά την ενεργειακή επιθεώρηση κτιρίων της 3ης και 4ης κατηγορίας, ο μηχανικός πρέπει να βεβαιωθεί ότι το προϊόν που τοποθετήθηκε είναι ίδιο με αυτό που προβλεπόταν στη μελέτη, αφενός ελέγχοντας τα δελτία αποστολής των κουφωμάτων και συγκρίνοντας τις ποσότητες με αυτές που προκύπτουν από την καταγραφή των γεωμετρικών στοιχείων των ανοιγμάτων και αφετέρου πιστοποιώντας τον τύπο του με επί τόπου ελέγχους (π.χ. χρήση απλών εργαλείων για τη μέτρηση του πάχους των υαλοπινάκων και της μεταξύ τους απόστασης, την ύπαρξη μεμβράνης χαμηλής εκπεμπτικότητας κ.ά.). Στην περίπτωση κτηρίων, των οποίων η οικοδομική άδεια εκδόθηκε πριν από την ημερομηνία ισχύος του Κ.Εν.Α.Κ. (κτήρια 1ης και 2ης κατηγορίας) και ο υαλοπίνακας που τοποθετήθηκε δεν συνοδεύεται από τα αντίστοιχα πιστοποιητικά ή δεν αναγράφονται οι θερμοφυσικές ιδιότητές του στον αποστάτη μεταξύ των υαλοπινάκων ο συντελεστής θερμοπερατότητας του υαλοπίνακα λαμβάνεται από τον πίνακα 3.8.
4.2.3.2. Συντελεστής θερμοπερατότητας πλαισίου: Ο συντελεστής θερμοπερατότητας του πλαισίου αναφέρεται στο πιστοποιητικό που συνοδεύει το προϊόν και προέρχεται από τον κατασκευαστή του. Κατά την ενεργειακή επιθεώρηση κτιρίων της 3ης και 4ης κατηγορίας, ο επιθεωρητής πρέπει να βεβαιωθεί ότι το προϊόν που τοποθετήθηκε είναι ίδιο με αυτό που προβλεπόταν στη μελέτη, αφενός ελέγχοντας τα δελτία αποστολής των κουφωμάτων και συγκρίνοντας τις ποσότητες με αυτές που προκύπτουν από την καταγραφή των γεωμετρικών στοιχείων των ανοιγμάτων και αφετέρου εξακριβώνοντας τον τύπο του κουφώματος με επιτόπου ελέγχους. Στην περίπτωση κτηρίων των οποίων η οικοδομική τους άδεια εκδόθηκε πριν από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του Κ.Εν.Α.Κ. (κτήρια 1ης και 2ης κατηγορίας) και δεν είναι εφικτό να πιστοποιηθεί ο συντελεστής θερμοπερατότητας του πλαισίου, μπορεί να λάβει τιμές από τον πίνακα 3.9. Αναλυτικά: O συντελεστής θερμοπερατότητας μεταλλικού πλαισίου χωρίς θερμοδιακοπή σε κάθε περίπτωση λαμβάνεται ίσος με 7,00 [W/(m2 .K)]. O συντελεστής θερμοπερατότητας μεταλλικού πλαισίου με θερμοδιακοπή, εφόσον διαπιστωθεί η ύπαρξή της, μπορεί να ληφθεί ίσος με: Uf = 3,50 [W/(m2 .K)] για θερμοδιακοπή μήκους 12 mm και Uf = 2,80 [W/(m2 .K)] για θερμοδιακοπή μήκους 24 mm. Στην περίπτωση που μπορεί να διαπιστωθεί η ύπαρξη θερμοδιακοπής αλλά όχι το μήκος της, αυτή λαμβάνεται ίση με 12 mm και άρα Uf = 3.50 [W/(m2 .K)]. Ο συντελεστής θερμοπερατότητας συνθετικού πλαισίου προσδιορίζεται ακολουθώντας τη μεθοδολογία της αναθεωρημένης τεχνικής οδηγίας «Θερμοφυσικές ιδιότητες δομικών υλικών και έλεγχος της θερμομονωτικής επάρκειας των κτηρίων». Εναλλακτικά λαμβάνεται ίσος με 2,80 [W/(m2 .K)]. Ο συντελεστής θερμοπερατότητας ξύλινου πλαισίου προσδιορίζεται ακολουθώντας τη μεθοδολογία της αναθεωρημένης τεχνικής οδηγίας «Θερμοφυσικές ιδιότητες δομικών υλικών και έλεγχος της θερμομονωτικής επάρκειας των κτηρίων». Εναλλακτικά λαμβάνεται ίσος με 2,20 [W/(m2 .K)].
4.2.3.3. Προσδιορισμός γραμμικής θερμοπερατότητας υαλοπίνακα Ψg: Για τον προσδιορισμό της θερμοπερατότητας του κουφώματος είναι απαραίτητος ο προσδιορισμός της γραμμικής θερμογέφυρας που εμφανίζεται κατά μήκος της συναρμογής της υάλωσης με το πλαίσιο. Στην περίπτωση κουφωμάτων που φέρουν μονούς υαλοπίνακες, ο συντελεστής γραμμικής θερμοπερατότητας Ψg ισούται με 0 (μηδέν). Στην περίπτωση κουφωμάτων με μεταλλικό πλαίσιο χωρίς θερμοδιακοπή και μονούς ή διπλούς υαλοπίνακες, χωρίς κάποια ειδική επίστρωση χαμηλής εκπομπής, η επίδραση της θερμογέφυρας στο συνολικό συντελεστή θερμοπερατότητας είναι μικρή και γι' αυτό το λόγο γενικά μπορεί να αγνοηθεί. Γενικώς, ο συντελεστής γραμμικής θερμοπερατότητας υαλοπίνακα για συνήθεις τύπους αποστάτη λαμβάνεται από τον πίνακα 3.10. (ΕΝ ISO 10077.1:2006) ανάλογα με τον τύπο του πλαισίου και του υαλοπίνακα. Το μήκος της θερμογέφυρας ισούται με το μήκος της περιμέτρου της συναρμογής του υαλοπίνακα με το πλαίσιο.
4.2.3.4. Αναλυτικός υπολογισμός του UW ενός μονού κουφώματος με επικαθήμενο ρολό: Βάσει των παραπάνω ο συντελεστής θερμοπερατότητας ενός κουφώματος με μονό, διπλό ή τριπλό υαλοπίνακα επί ενιαίου πλαισίου (μονού κουφώματος) που περιλαμβάνει επικαθήμενο ρολό προκύπτει από τον τύπο: 
[W/(m²·K)] (3.3.) όπου Uw [W/(m²·K)] ο συντελεστής θερμοπερατότητας όλου του κουφώματος, Uf [W/(m²·K)] ο συντελεστής θερμοπερατότητας του πλαισίου του κουφώματος, Ug [W/(m²·K)] ο συντελεστής θερμοπερατότητας του υαλοπίνακα του κουφώματος (μονού, διπλού ή περισσότερων φύλλων), Urb [W/(m²·K)] ο συντελεστής θερμοπερατότητας του επικαθήμενου ρολού, Af [m²] το εμβαδό επιφάνειας του πλαισίου του κουφώματος, Ag [m²] το εμβαδό επιφάνειας του υαλοπίνακα του κουφώματος, Arb [m²] το εμβαδό επιφάνειας του επικαθήμενου ρολού του κουφώματος, lg [m] το μήκος της θερμογέφυρας του υαλοπίνακα του κουφώματος (το μήκος συναρμογής πλαισίου - υαλοπίνακα, δηλαδή η περίμετρος του υαλοπίνακα), Ψg [W/(m·K)] ο συντελεστής γραμμικής θερμοπερατότητας του υαλοπίνακα του κουφώματος, Πίνακες τιμών Η τιμή του συντελεστή θερμοπερατότητας (Uf) του πλαισίου λαμβάνεται από τον πίνακα 3.9 ανάλογα με το υλικό κατασκευής του. Η τιμή του συντελεστή θερμοπερατότητας (Ug) του υαλοπίνακα λαμβάνεται από τον πίνακα 3.8 ή υπολογίζεται όπως ορίζεται στην αναθεωρημένη τεχνική οδηγία 20701-2. Η τιμή του συντελεστή γραμμικής θερμοπερατότητας (Ψg) λαμβάνεται από τον πίνακα 3.10, που ορίζει τους τύπους των γραμμικών θερμογεφυρών. Η τιμή του συντελεστή θερμοπερατότητας (Urb) του επικαθήμενου ρολού λαμβάνει τιμές από τον πίνακα 3.11.
4.2.3.5. Υπολογισμός διορθωμένου συντελεστή θερμοπερατότητας κουφωμάτων Uw, διορθ. [W/(m2 .K)] για χρήση εξωτερικών προστατευτικών φύλλων (ρολών / εξώφυλλων): Η χρήση ρολών/εξωφύλλων κατά τη διάρκεια της νύχτας ειδικά σε κτίρια κατοικίας είναι συνηθισμένη πρακτική και βελτιώνει σημαντικά την ενεργειακή συμπεριφορά των κουφωμάτων Ο διορθωμένος συντελεστής θερμοπερατότητας κουφώματος με ρολό ή εξώφυλλο Uw,cor προκύπτει από τον τύπο: 
[W/(m²·K)] (3.4.) όπου Uw,διορθ.[W/(m²·K)] ο διορθωμένος συντελεστής θερμοπερατότητας του κουφώματος με χρήση ρολού / εξώφυλλου Uw,rb [W/(m²·K)] ο συντελεστής θερμοπερατότητας του κουφώματος με το ρολό / εξώφυλλο σε κλειστή θέση, Uw [W/(m²·K)] ο συντελεστής θερμοπερατότητας του κουφώματος, frb [-] ο συντελεστής χρήσης του ρολού / εξώφυλλου. Ο συντελεστής χρήσης του ρολού / εξώφυλλου λαμβάνεται ίσος με 0,5. Ο συντελεστής θερμοπερατότητας κουφώματος με ρολό/εξώφυλλο σε κλειστή θέση προκύπτει από τον τύπο: 
όπου Uw,rb [W/(m²·K)] ο συντελεστής θερμοπερατότητας του κουφώματος με τα εξωτερικά προστατευτικά φύλλα σε κλειστή θέση, Uw [W/(m²·K)] ο συντελεστής θερμοπερατότητας του κουφώματος, Rrb [W/(m²·K)]-1 η θερμική αντίσταση που προσφέρει η χρήση του εξωτερικού προστατευτικού φύλλου. Τιμές δίνονται στον πίνακα 3.12 • Χαμηλή αεροστεγανότητα έχουν τα εξωτερικά προστατευτικά φύλλα σε κάθε περίπτωση που σε κλειστή θέση υπάρχουν οπές στα φυλλαράκια ή δημιουργούνται σχισμές στις ενώσεις τους. • Υψηλή αεροστεγανότητα έχουν τα εξωτερικά προστατευτικά φύλλα (ρολά)στην περίπτωση που δεν υπάρχουν οπές ή σχισμές και περιμετρικά υπάρχουν λάστιχα σφράγισης. • Μέση αεροστεγανότητα έχουν τα εξωτερικά προστατευτικά φύλλα σε όλες τις άλλες περιπτώσεις. Το κτήριο αναφοράς θεωρείται ότι διαθέτει κούφωματα χωρίς εξωτερικά προστατευτικά φύλλα (ρολά ή εξώφυλλα).
4.2.3.6. Τυπικές τιμές συντελεστή θερμοπερατότητας κουφωμάτων: Για την απλοποίηση των υπολογισμών του ενεργειακού επιθεωρητή έχουν υπολογιστεί οι τιμές θερμοπερατότητας των συνηθέστερων κουφωμάτων που συναντώνται στο κτηριακό απόθεμα, οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά την ενεργειακή επιθεώρηση. Στον πίνακα 3.13.α. δίνεται το εύρος τιμών των συντελεστών θερμοπερατότητας κουφωμάτων όταν δεν υπάρχουν εξωτερικά προστατευτικά φύλλα, που αντιστοιχεί σε συνδυασμό διαφορετικών υαλοπινάκων και πλαισίων για διάφορα ποσοστά πλαισίου επί του κουφώματος και μήκη θερμογέφυρας που σχηματίζεται στη συναρμογή υαλοπίνακα και πλαισίου, στον πίνακα 3.13.β όταν υπάρχουν ρολά και στον πίνακα 3.13.γ όταν υπάρχουν εξώφυλλα. Το κτήριο αναφοράς θεωρείται ότι διαθέτει κούφωματα χωρίς εξωτερικά προστατευτικά φύλλα (ρολά ή εξώφυλλα). Ο επιθεωρητής καταγράφει και υπολογίζει το ποσοστό του πλαισίου και ανάλογα με τον τύπο του υαλοπίνακα και του πλαισίου επιλέγει τον αντίστοιχο συντελεστή θερμοπερατότητας κουφώματος από τον πίνακα 3.13.α, 3.13.β και 3.13.γ όταν δεν υπάρχουν εξωτερικά προστατευτικά φύλλα, όταν υπάρχουν ρολά και όταν υπάρχουν εξώφυλλα αντίστοιχα.
4.2.3.7. Διαφανή δομικά στοιχεία (κουφώματα) σε επαφή με μη θερμαινόμενους ή ηλιακούς χώρους: Για τη μελέτη ενεργειακής απόδοσης ο συντελεστής θερμοπερατότητας του ανοίγματος (διαφανές δομικό στοιχείο), που είναι σε επαφή με μη θερμαινόμενο χώρο ή με προσαρτημένο θερμοκήπιο (ηλιακό χώρο) και ο μειωτικός συντελεστής προσδιορίζονται με βάση τη μεθοδολογία που αναλύεται στην αναθεωρημένη Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 20701-2/2017 «Θερμοφυσικές ιδιότητες δομικών υλικών και έλεγχος της θερμομονωτικής επάρκειας των κτηρίων». Τα κουφώματα της θερμικής ζώνης, που είναι σε επαφή με μη θερμαινόμενο χώρο ή με προσαρτημένο θερμοκήπιο (ηλιακό χώρο), κατά τον υπολογισμό της ενεργειακής απόδοσης του κτηρίου δεν λαμβάνονται ως αδιαβατικά, δηλαδή μεταξύ των χώρων αυτών και της θερμικής ζώνης υπάρχει συναλλαγή θερμότητας, μέσω των αντίστοιχων διαχωριστικών επιφανειών. Κατά την ενεργειακή επιθεώρηση, ο προσδιορισμός του συντελεστή θερμοπερατότητας γίνεται σύμφωνα με όσα αναφέρονται στις ενότητες 3.2.3.1. έως 3.2.3.4. Ο συντελεστής διόρθωσης της θερμοκρασίας προσδιορίζεται όπως και στη μελέτη ενεργειακής απόδοσης. Ειδικά για την επιθεώρηση κτηριακών μονάδων (π.χ. διαμερισμάτων), ισχύουν όσα αναφέρονται στην ενότητα 2.2. Συγκεκριμένα, κατά τη διαδικασία ενεργειακής επιθεώρησης κτηριακής μονάδας (π.χ. διαμερίσματος), το οποίο εφάπτεται με μη θερμαινόμενους χώρους (π.χ. κλιμακοστάσιο), για τους υπολογισμούς της ενεργειακής απόδοσης του κτηρίου δεν απαιτείται η πλήρης περιγραφή του μη θερμαινόμενου χώρου και των διαχωριστικών επιφανειών μεταξύ θερμικής ζώνης και μη θερμαινόμενου χώρου. Για όλα τα διαφανή δομικά στοιχεία της κτηριακής μονάδας που εφάπτονται με τον μη θερμαινόμενο χώρο (ανοίγματα, γυάλινες προσόψεις κ.ά) ο συντελεστής θερμοπερατότητας (U) λαμβάνεται μειωμένος κατά το ήμισυ του υπολογιζόμενου με βάση την πραγματική θέση του δομικού στοιχείου, δηλαδή σε επαφή με μη θερμαινόμενο χώρο. Επίσης γίνεται η παραδοχή πως όλα τα διαφανή δομικά στοιχεία της κτηριακής μονάδας που εφάπτονται με τον μη θερμαινόμενο χώρο έχουν πλήρη σκίαση (συντελεστές σκίασης ίσοι με 0) χειμώνα και καλοκαίρι.
4.2.5. Συντελεστής απορρόφησης ηλιακής ακτινοβολίας: Η ακτινοβολία που προσπίπτει σε μία αδιαφανή επιφάνεια μπορεί να ανακλαστεί ή να απορροφηθεί από αυτή. Το άθροισμα του ποσοστού της ηλιακής ακτινοβολίας που ανακλάται και του ποσοστού που απορροφάται από μια επιφάνεια ισούται με τη μονάδα: ρ + α = 1 [3.8.] όπου: ρ ο συντελεστής ανακλαστικότητας της επιφάνειας στην ηλιακή ακτινοβολία, α, ο συντελεστής απορροφητικότητας της επιφάνειας στην ηλιακή ακτινοβολία. Τόσο η ανακλαστικότητα, όσο και η απορροφητικότητα στην ηλιακή ακτινοβολία ενός αδιαφανούς υλικού ή μιας επιφάνειας εξαρτώνται κυρίως από τη διαμόρφωση της τελικής επιφάνειας, δηλαδή από το χρώμα και την υφή της. Η ανακλαστικότητα στιλπνών και λείων επιφανειών πλησιάζει προς τη μονάδα, ενώ η απορροφητικότητά τους είναι αντίστοιχα μειωμένη. Από την άλλη, σκουρόχρωμες και τραχιές επιφάνειες εμφανίζουν υψηλή απορροφητικότητα και χαμηλή ανακλαστικότητα. Οι ιδιότητες αυτές των τελικών επιφανειών του κτηριακού κελύφους προσδιορίζουν ουσιαστικά τα ηλιακά κέρδη των αδιαφανών δομικών στοιχείων και μπορεί να έχουν σημαντικό ρόλο, κυρίως όταν οι επιφάνειες δέχονται μεγάλες ποσότητες ακτινοβολίας, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση των δωμάτων. Στον πίνακα 3.15που ακολουθεί δίνονται τυπικές τιμές ανακλαστικότητας και απορροφητικότητας για διάφορες επιφάνειες που συναντώνται ως τελικές επιστρώσεις των κατακόρυφων και οριζόντιων δομικών στοιχείων του περιβλήματος. Στην περίπτωση χρήσης ψυχρών υλικών, ο μελετητής ή ο επιθεωρητής μπορεί να λάβει υπόψη στον υπολογισμό διαφορετικές τιμές για την ανακλαστικότητα ή την απορροφητικότητα των υλικών της τελικής επίστρωσης, αρκεί η μελέτη του να συνοδεύεται από το αντίστοιχο πιστοποιητικό από διαπιστευμένα εργαστήρια της Ελλάδας ή του εξωτερικού. Οι τιμές της απορροφητικότητας του πίνακα 3.15. θα πρέπει να πολλαπλασιάζονται επί ένα μειωτικό συντελεστή 0,5, όταν το δομικό στοιχείο διαμορφώνεται ως δικέλυφο αεριζόμενο. Σύμφωνα με το άρθρο 9 του Κ.Εν.Α.Κ. για το κτήριο αναφοράς, η απορροφητικότητα των εξωτερικών του επιφανειών λαμβάνεται ίση με • 0,40 για τα κατακόρυφα δομικά στοιχεία, • 0,40 για τα δώματα και • 0,60 για επικλινείς στέγες.
4.2.6. Συντελεστής εκπομπής στη θερμική ακτινοβολία: Ένα ποσοστό της ηλιακής ακτινοβολίας που έχει απορροφηθεί από μία εξωτερική επιφάνεια εκπέμπεται προς το περιβάλλον με τη μορφή θερμικής ακτινοβολίας. Η ικανότητα εκπομπής της θερμικής ακτινοβολίας διαφοροποιείται ανάλογα με το υλικό και τη διαμόρφωση της τελικής του επιφάνειας. Για τα περισσότερα δομικά υλικά ο συντελεστής εκπομπής (εκπεμπτικότητα) κυμαίνεται μεταξύ 0,80 και 0,90. Χαμηλές τιμές του συντελεστή εκπομπής των εξωτερικών επιφανειών του κελύφους συναντώνται σε στιλπνές επιφάνειες από μέταλλο (αλουμίνιο, ορείχαλκο ή κασσίτερο).Για τη μελέτη ενεργειακής απόδοσης και την ενεργειακή επιθεώρηση ο συντελεστής εκπομπής σε θερμική ακτινοβολία ε μπορεί να ληφθεί από τον πίνακα 3.16. Στην περίπτωση που η τελική επιφάνεια διαμορφωθεί με κάποιο ειδικό υλικό (π.χ. ανακλαστικά μεταλλικά φύλλα κ.ά.), ο μελετητής ή ο επιθεωρητής λαμβάνει υπόψη του στους υπολογισμούς την τιμή του συντελεστή εκπομπής του συγκεκριμένου υλικού που εμφανίζεται σε σχετικό πιστοποιητικό από διαπιστευμένο εργαστήριο. Οι τιμές της εκπεμπτικότητας του πίνακα 3.16. θα πρέπει να πολλαπλασιάζονται επί ένα μειωτικό συντελεστή 0,5, όταν το δομικό στοιχείο διαμορφώνεται ως δικέλυφο αεριζόμενο. Σύμφωνα με το άρθρο 9 του Κ.Εν.Α.Κ. για το κτήριο αναφοράς ο συντελεστής εκπομπής θερμικής ακτινοβολίας για τις εξωτερικές επιφάνειες του κτηρίου αναφοράς λαμβάνεται ίσος με 0,80.
4.2.7. Συντελεστής ηλιακού θερμικού κέρδους υαλοπινάκων και κουφωμάτων: Ο συντελεστής ηλιακού θερμικού κέρδους του κουφώματος gw εκφράζει τη μέση τιμή του λόγου της ηλιακής ακτινοβολίας που περνά από την επιφάνεια του κουφώματος προς την ηλιακή ακτινοβολία που προσπίπτει σε αυτό. Η τιμή του εξαρτάται από το είδος του υαλοπίνακα και το ποσοστό του πλαισίου επί του κουφώματος. Η ποσότητα της ηλιακής ακτινοβολίας που απορροφάται από το πλαίσιο και μεταδίδεται με τη μορφή θερμότητας στο εσωτερικό είναι πολύ μικρή συγκριτικά με αυτήν που διέρχεται από το διαφανές τμήμα του κουφώματος και γι' αυτό αγνοείται. Ο συντελεστής ηλιακού θερμικού κέρδους gw υπολογίζετα από τη σχέση 3.9. Επειδή, όπως αναφέρθηκε, η τιμή του gw εξαρτάται από το ποσοστό του πλαισίου θα πρέπει να υπολογίζεται για κάθε τύπο κουφώματος ξεχωριστά. gw= ggl·(1-Ff)=0,9·g·(1-Ff) [3.9.] όπου: Ff το ποσοστό πλαισίου στο κούφωμα, ggl ο συντελεστής ηλιακού θερμικού κέρδους του υαλοπίνακα. g o συντελεστής ηλιακού κέρδους σε κάθετη πρόσπτωση ηλιακής ακτινοβολίας Ο συντελεστής ηλιακού θερμικού κέρδους του υαλοπίνακα (ggl), εκφράζει τη μέση τιμή του λόγου της ηλιακής ακτινοβολίας που περνά από την επιφάνεια του υαλοπίνακα προς την ηλιακή ακτινοβολία που προσπίπτει σ' αυτό και λαμβάνεται ίση με το 90% του συντελεστή ηλιακού κέρδους g σε κάθετη πρόσπτωση ηλιακής ακτινοβολίας. Όταν η τιμή g δεν πιστοποιείται από τον κατασκευαστή του υαλοπίνακα μπορεί να ληφθεί από τον πίνακα 3.17. Κατά την ενεργειακή επιθεώρηση κτηρίου: • Όταν υπάρχει μελέτη κλιματισμού, η τιμή του συντελεστή ηλιακού κέρδους g σε κάθετη πρόσπτωση ηλιακής ακτινοβολίας λαμβάνεται από τη μελέτη. • Στην περίπτωση έγχρωμων ή ανακλαστικών υαλοπινάκων και όταν η εύρεση επιπλέον στοιχείων σχετικά με τις ιδιότητες τους είναι αδύνατη, o συντελεστής ηλιακών κερδών θα λαμβάνεται ίσος με g = 0,50. • Στην περίπτωση αδιαφανών υαλοπινάκων ο συντελεστής ηλιακών κερδών g θεωρείται 0. • Όταν δεν υπάρχει από τη μελέτη ο συντελεστής διαπερατότητας ηλιακής ακτινοβολίας κουφώματος, τότε λαμβάνονται οι συντελεστές του πίνακα 3.18. της συνολικής διαπερατότητας ηλιακής ακτινοβολίας κουφώματος, ανάλογα με το ποσοστό του πλαισίου και τον τύπο του υαλοπίνακα. Σύμφωνα με το άρθρο 9 του Κ.Εν.Α.Κ. για το κτήριο αναφοράς ο συντελεστής διαπερατότητας των υαλοπινάκων στην ηλιακή ακτινοβολία είναι g = 0,76, για κάθετη πρόσπτωση. Η μέση διαπερατότητα ggl του υαλοπίνακα θα είναι 0,9x0,76=0,68. Για το κτήριο αναφοράς λαμβάνεται ποσοστό πλαισίου 20%,, οπότε η συνολική διαπερατότητα του κουφώματος θα λαμβάνεται 0,55 [gw=ggl·(1-Ff)=0,68 (1- 0,20)=0,55].
.
Διάβασε επίσης:
Η Kemioteko Engineering δημιουργήθηκε ως απόσταγμα εμπειριών 14 ετών στην αδειοδότηση, κατασκευή και λειτουργία δημόσιων τεχνικών έργων και 8 ετών στο ελεύθερο επάγγελμα του μελετητή μηχανικού με εξειδίκευση στην αδειοδότηση και λειτουργία επιχειρήσεων. Αποστολή της Kemioteko Engineering - Χατζηλιόντος Ι. Χριστόδουλος είναι η δημιουργία πελατών, οπαδών της, βαθειά ικανοποιημένων, που θέλουν να κάνουν διαχρονικά τα σωστά πράγματα με τους κατάλληλους συνεργάτες.
Μητρώο Αξιολογητών ΓΓΕΤ- No 14856/95711/08-06-17
